در محضر امام علی النقی علیه السلام

کتاب ارزشمند و گرانسنگ بحارالانوار تالیف علامه کم نظیر محمد باقر مجلسی (ره)، گنجینه ای از آثار حدیثی شیعه است که از متون و منابع کهن اسلامی گرفته شده است. این مجموعه که با چاپ امروزی 110 جلد دارد جلد پنجاهم آن به زندگی سه امام معصوم یعنی امام جواد و امام هادی و امام عسکری علیهم السلام اختصاص دارد. 

یکصد و بیست صفحه از این جلد (صص113-123) مربوط به تاریخ و سیره امام علی النقی علیه السلام است که این بخش به صورت مستقل و با ترجمه جناب آقای موسی خسروی توسط انتشارات اسلامیه به زینت طبه آراسته و در اختیار فارسی زبانان ارادتمند به آن امام والا مقام قرار گرفته است.

آنچه در ادامه می آید برگرفته از جلد پنجاه بحارالانوار است که در مواردی با توضیحاتی همراه می شود.

مختصری درباره دهمین امام

امام علی النقی علیه السلام در نیمه ماه ذیحجه سال 212 در جایى بنام «صریا» در نزدیکى شهر مدینه به دنیا آمد.[1] هشت سال و پنج ماه داشتند که پدر بزرگوارشان امام جواد علیه السلام به شهادت رسید و آن حضرت به منصب کبرای امامت رسیدند. سیزده سال از عمر شریفش گذشته بود که به اجبار متوکل مدینه را ترک و در شهر سامرا مستقر شدند و تا آخر عمر پربرکتشان در آنجا بودند. سرانجام امام هادی علیه السلام پس از 33 سال امامت و هدایت خلق خدا در سوم رجب سال 254 در حالیکه حدود 42 سال داشتند به زهر جفا مسموم شده و به شهادت رسیدند و در خانه خود که اکنون مرقد شریفش برپاست به خاک سپرده شدند.

نام، کنیه و القاب نورانی

نام آن حضرت را علی و کنیه اش را ابوالحسن نهادند. برخی از القابی که برای آن حضرت برشمرده اند عبارتند از:. نجیب، مرتضی، هادی، نقی، عالم، فقیه، امین، طیب، متوکل و عسکری[2]

برخی به غلط گمان می کنند که چون رسول خدا و امامان معصوم علیهم السلام عرب هستند و به زبان عربی سخن می گفته اند پس حوزه رسالت و هدایت آنها عربها هستند. غافل از این که حوزه رسالت پیامبر خدا و به تبع ایشان، محدوده امامت و هدایت امامان معصوم علیهم السلام فراتر از زمانها و زمینهای مربوط به قوم عرب است.

اما چرا به امام هادی علیه السلام و فرزندش امام حسن علیه السلام ، عسکری می گویند؟

شیخ صدوق (ره) می نویسد: اساتید ما می گفتند نام محله ای که امام هادی علیه السلام و فرزندشان امام حسن علیه السلام در آنجا سکونت داشتند عسکر نام داشت و به همین دلیل به هر یک از آن دو امام عسکری (منسوب به عسکر) گفته می شد.[3]

ثروتمندترین ایرانیان جهان

ثروتمندترین ایرانیان جهان را بشناسیم.

 

بابک زنجانی

بابک زنجانی (متولد 12 مارس 1971 در تهران) تاجر و سرمایه‌دار شناخته‌شده ایرانی است که در دسامبر ۲۰۱۲ توسط اتحادیه اروپا به کمک‌رسانی برای تجارت نفت ایران از طریق دور زدن تحریم‌ها و داشتن نقش محوری در نقل و انتقال پول مربوط به فروش آن به دولت ایران متهم شد. در این میان اولین بانک اسلامی به مالکیت زنجانی متهم به استفاده از کانال‌هایی برای پرداخت‌های مربوط به نفت ایران شده بود. زنجانی خود در مصاحبه‌ای که با رویترز داشته، گفته بود ورود به این لیست اشتباه بوده، و او کاری برخلاف قوانین اتحادیه اروپا انجام نداده و نفت ایران را در کشورهای معاف از تحریم و طبق قوانین بین‌المللی فروخته است. زنجانی گفته بود، ماهیت پیچیده معاملات شرکت‌های او، که شامل مبالغ هنگفتی است، ممکن است مقامات اتحادیه اروپا را گمراه کرده باشد. شرکت‌های بابک زنجانی ممکن است در قاچاق نفت ایران در ساحل شرقی مالزی دخالت داشته باشد. به گفته خود زنجانی، او دارای بیش از ۶۰ شرکت از جمله شرکت گروه سورینت در امارات متحده عربی، اولین بانک سرمایه‌گذاری اسلامی در مالزی، سهامدار شرکت هواپیمایی انور ترکیه، موسسه مالی اعتباری در امارات و بانک ارزش تاجیکستان است. جدای از اینها، زنجانی شرکت‌هایی در دوبی، ترکیه و تاجیکستان دارد. زنجانی در مصاحبه‌‌ای با خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، گفته بود صاحب ۶۴ شرکت داخلی و خارجی است و در حال حاضر نیز در ایران و کشورهای دیگر با ۱۷ هزار نفر کارمند در حال تجارت و ارائه خدمات است. زنجانی همچنین در ایران، مالک هواپیمایی قشم و راه‌آهن سورینت، مالک و رئیس هیات‌مدیره باشگاه فوتبال راه‌آهن است. ثروت زنجانی 5/13 میلیارد دلار تخمین زده شده است. گروه شرکت‌های سورینت یک شرکت کسب و کار ایرانی است که به رهبری بابک زنجانی اداره می‌شود. این شرکت یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های کسب و کار در ایران است. کسب و کار سورینت شامل لوازم آرایشی و بهداشتی، امور مالی و بانکی، مهمان‌نوازی، حمل و نقل هوایی تجاری، زیرساخت‌ها، مواد و مصالح ساختمانی، تکنولوژی اطلاعات و توسعه املاک و مستغلات بین‌المللی است که در ایران، امارات متحده عربی، مالزی، ترکیه، تاجیکستان، چین و همچنین دیگر بازارهای در حال ظهور در حال فعالیت است.

 

پی‌یرمراد امیدیار

پی‌یرمراد امیدیار متولد 21 ژوئن سال 1967، کارآفرین و خیر آمریکایی-‌ایرانی‌الاصل متولد فرانسه است. او موسس و رئیس ای‌بی (e-Bay)، وب‌سایت مخصوص حراج‌های اینترنتی است. امیدیار در سال 1995، در 28سالگی، برای فعال کردن فهرستی از حراج فرد به فرد مستقیم برای اقلام کلکسیونی، شروع به نوشتن یک کد کامپیوتری برای یک مکان آنلاین کرد. او یک نمونه ساده اولیه‌ را بر روی صفحه وب شخصی خود ایجاد کرد، و در روز کارگر، روز دوشنبه، 4 سپتامبر 1995، یک سرویس آنلاین به نام وب‌سایت حراج راه‌اندازی کرد که در نهایت تبدیل به سایت حراج ای‌بی شد. امیدیار در سال 1996، قراردادی را برای ارائه بلیت هواپیمایی آنلاین امضا کرد؛ تا آن زمان این سایت 250 هزار حراج را میزبانی کرده بود و در ماه اول سال 1997، میزبانی دو میلیون حراج را ثبت کرد، به طوری که تا اواسط همان سال، ای‌بی در حال میزبانی نزدیک به روزانه 800 هزار حراج بود. امیدیار در سال 1997 نام شرکت را به ‌ای‌بی تغییر داد و به طور گسترده‌ای شروع به تبلیغ این محصول کرد. امیدیار در سال 1998 در 31سالگی باIPO بی‌ای، میلیاردر شد؛ تا پایان سال ۱۹۹۸، 1.2 میلیون عضو، ۷۵۰ میلیون دلار حجم معاملات و حدود ۸ میلیون دلار سود کسب کرده بود به طوری که بیش از شش هزار کارمند و ۴۶ میلیون مشتری در کارنامه خود داشت. سود خالص ای‌بی در سال ۲۰۰۵ بالغ بر ۴۴۱ میلیون دلار شده بود. امیدیار و همسرش پاملا بشردوستان شناخته‌شده‌ای هستند که در سال 2004 شبکه امیدیار را به منظور گسترش تلاش‌های خود، فراتر از اهداف مادی و سودآوری تاسیس کردند. به گزارش فوربس، ثروت پی‌یر امیدیار، تا ماه مارس 2013 به ارزش 7.8 میلیارد دلار رسیده بود. او صد و بیست و سومین ثروتمند جهان و چهل و دومین ثروتمند ساکن ایالات متحده است. امیدیار ثروتمندترین فرد ایرانی، البته بعد از بابک نظری، و پنجمین ثروتمند فرانسوی است.

شرح حدیثی از امام محمد باقر(ع) با توضیحی از رهبر معظم انقلاب اسلامی

به مناسبت شهادت امام محمد باقر (علیه السلام) کلام نور این امام بزرگوار را با تفسیری از رهبر انقلاب بخوانیم و تلاش برای عمل به آن را انجام دهیم.

حرکت شیعیان در مسیر اطاعت و عبودیت الهی

رهبری فرمودند: شعرى که الان برادرمان خواندند، مضمون درستى نیست که ما بگوییم چون شیعه و محب هستیم، اگر گناه هم کردیم، خداى متعال ما را مجازات نمى‌کند؛ نه، این‌طور نیست: «من اطاع اللَّه فهو لنا ولى»؛(1) ولىِ آنها باید خدا را اطاعت کند؛ چون خود این بزرگواران با اطاعت خدا به این مقام و رتبه رسیدند. امتحان اینها، قبل از وجود و آمدنشان به این دنیا صورت گرفته است: «امتحنک اللَّه قبل ان یخلقک فوجدک لمن امتحنک صابرة».(2) دستگاه خدا بى‌حساب و کتاب نیست. در روایتى پیغمبر اکرم به فاطمه‌ى زهرا سلام‌اللَّه‌علیها با این مقام و رتبه فرمود: «یا فاطمه انّنى لن اغنى عنک من اللَّه شیئا»؛(3) یعنى پیش خدا، نسبتِ با من و ارتباطِ با من به درد تو نمى‌خورد. مگر در میان فرزندان پیغمبر و ائمّه کسانى نبودند که با خدا رابطه‌اى نداشتند و نتوانستند از آن گوهر نورانى و ارزش معنوى برخوردار شوند؟ آنچه اولیاى دین را بر قلّه‌ى شرافت بشرى قرار داده، از خود شخص شخیص نبىّ‌اکرم و امیرالمؤمنین و بقیه‌ى این خاندان پاک گرفته - که اینها در عالم وجود نمونه‌هاى بى‌مانندند و شبیه اینها دیگر نیست - تا دیگران، اطاعت و عبودیّت و بندگى آنها براى خداست. لذا وقتى شما مى‌خواهید در تشهّد نمازتان نام پیغمبر خدا را بیاورید و از او تجلیل کنید، مى‌گویید «و اشهد ان محمداً عبده». اوّل عبودیّت را ذکر مى‌کنید، بعد مى‌گویید «و رسوله».(4) عبودیّت بالاتر از رسالت است. اساس و جوهر کار، عبودیّت است. من و شما هم باید از همین جاده برویم. البته این قلّه‌ها خیلى بالاست. اگر چشم ما بتواند این قلّه‌ها را ببیند، خیلى باید خدا را شکرگزار باشیم؛ چه برسد که به آن‌جاها برسیم؛ لیکن باید برویم؛ راه این است. این دامنه‌ها را باید به قدر قدرت و توانمان طى کنیم؛ که اگر این‌طور شد، به قدر ظرفیتمان بهره خواهیم برد.

 

متن حدیث از امام باقر (علیه السلام) جابر جعفى گفت: امام محمّد باقر علیه السّلام فرمود: اى جابر، آیا کافى است براى کسى که ادّعاى تشیّع دارد، بگوید که دوستدار ما اهل بیت است؟ به خدا سوگند، شیعه ما نیست مگر آن کسى که تقواى خدا را رعایت کند و از او اطاعت نماید. شیعیان ما شناخته نمى‏شدند، مگر به تواضع، خشوع (فروتنى در عبادت)، اداى امانت، بسیارى ذکر خدا، روزه گرفتن، نماز به پا داشتن، نیکى به والدین و رسیدگى به همسایگانى که فقیر و نیازمندند. همچنین رسیدگى به قرض داران و یتیمان، راستى در گفتار، تلاوت قرآن و بازداشتن زبان، از این که، جز نیکى مردم را نگویند، [نیز] شیعیان ما [همواره‏] در بین اقوام خویش امین بودند. جابر گفت: اى پسر رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم، ما کسى را با این خصوصیات نمى‏شناسیم. حضرت، خطاب به او فرمود: اى جابر، افکار و آراى مختلف، تو را [از راه راست‏] بیرون نبرد. آیا کافى است مردى بگوید: من على علیه السّلام را دوست دارم و از دوستداران او هستم، پس اگر بگوید من رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم را دوست دارم [که بهتر است‏]- زیرا رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم از على علیه السّلام بهتر است- ولى از سیره او پیروى ننماید و به سنّتش عمل نکند، این دوستى براى او هیچ سودى نخواهد داشت. پس تقواى خدا را پیشه نمایید و براى آنچه نزد خداست، عمل کنید، زیرا بین خدا و بین هیچ کس، قرابت و خویشاوندى نیست. محبوبترین بندگان نزد خداوند و گرامى‏ترین آنها در پیشگاه او، با تقواترین و مطیع‏ترین آنهاست. اى جابر، جز با اطاعت و فرمانبردارى از خداى متعال، تقرّب به او حاصل نمى‏شود. تنها دوستى ما (آل محمّد صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم) باعث رهایى از آتش نیست و هیچ یک از شما بر خدا حجّتى ندارد. هر کس مطیع خداست، ولىّ و دوستدار ماست و هر کس نافرمانى خدا را نماید، با ما دشمن است. ولایت ما اهل بیت، جز با عمل [به دستورات الهى‏] و پرهیز از گناه به دست نمی‏آید.

زندگینامه امام محمد باقر(ع)

نام مبارک امام پنجم محمد بود .

لقب آن حضرت باقر یا باقرالعلوم است ,بدین جهت که : دریاى دانش را شکافت و اسرار علوم را آشکارا ساخت .

القاب دیگرى مانند شاکر و صابر و هادى نیز براى آن حضرت ذکر کردهاند که هریک بازگوینده صفتى از صفات آن امام بزرگوار بوده است .

کنیه امام ابوجعفر بود .

مادرش فاطمه دختر امام حسن مجتبى (ع) است .

بنابراین نسبت آن حضرت از طرف مادر به سبط اکبر حضرت امام حسن (ع)و از سوى پدر به امام حسین (ع) میرسید .

پدرش حضرت سیدالساجدین , امام زین العابدین , على بن الحسین (ع) است .

تولد حضرت باقر (ع) در روز جمعه سوم ماه صفر سال 57 هجرى در مدینه جانگداز کربلا همراه پدر و در کنار جدش حضرت سیدالشهداء کودکى بود که به چهارمین بهار زندگیش نزدیک میشد .

دوران امامت امام محمد باقر (ع) از سال 95 هجرى که سال درگذشت امام زین العابدین (ع) است آغاز شد و تا سال 114 ه . یعنى مدت 19 سال و چند ماه ادامه داشته است .

در دوره امامت امام محمد باقر (ع) و فرزندش امام جعفرصادق (ع) مسائلى مانند انقراض امویان و بر سر کار آمدن عباسیان و پیدا شدن مشاجرات سیاسى و ظهور سرداران و مدعیانى مانند ابوسلمه خلال و ابومسلم خراسانى و دیگران مطرح است , ترجمه کتابهاى فلسفى و مجادلات کلامى در این دوره پیش میآید , و عدهاى از مشایخ صوفیه و زاهدان و قلندران وابسته به دستگاه خلافت پیدا میشوند .

قاضیها و متکلمانى به دلخواه مقامات رسمى و صاحب قدرتان پدیدمیآیند و فقه و قضاء و عقاید و کلام و اخلاق را - بر طبق مصالح مراکز قدرت خلافت شرح و تفسیر مینماید , و تعلیمات قرآنى - به ویژه مسأ له امامت و ولایت را , که پس از واقعه عاشورا و حماسه کربلا , افکار بسیارى از حق طلبان را به حقانیت آل على (ع) متوجه کرده بود , و پرده از چهره زشت ستمکاران اموى ودین به دنیا فروشان برگرفته بود , به انحراف میکشاندند و احادیث نبوى را دربوته فراموشى قرار میدادند .

برخى نیز احادیثى به نفع دستگاه حاکم جعل کرده ویا مشغول جعل بودند و یا آنها را به سود ستمکاران غاصب خلافت دگرگون مینمودند .

اینها عواملى بود بسیار خطرناک که باید حافظان و نگهبانان دین در برابر آنهابایستند .

بدین جهت امام محمد باقر (ع) و پس از وى امام جعفر صادق (ع) از موقعیت مساعد روزگار سیاسى , براى نشر تعلیمات اصیل اسلامى و معارف حقه بهره جستند , و دانشگاه تشیع و علوم اسلامى را پایهریزى نمودند .

زیرا این امامان بزرگوار و بعد شاگردانشان وارثان و نگهبانان حقیقى تعلیمات پیامبر(ص) و ناموس و قانون عدالت بودند , و میبایست به تربیت شاگردانى عالم و عامل و یارانى شایسته و فداکار دست یازند , و فقه آل محمد (ص) را جمع و تدوین و تدریس کنند .

به همین جهت محضر امام باقر (ع) مرکز علماء ودانشمندان و راویان حدیث و خطیبان و شاعران بنام بود .

یادداشت حجت الاسلام محمدعلی جاودان به مناسبت شهادت حضرت امام جواد (ع)

آگاهی های تاریخی درباره زندگی امام جواد (ع) چندان گسترده نیست، زیرا افزون بر آن که محدودیتهای سیاسی همواره مانع از انتشار اخبار مربوط به امامان معصوم (ع) می گردید، تقیه و شیوه های پنهانی مبارزه که برای "حفظ امام و شیعیان از فشار حاکمیت" بود، عامل مؤثری در عدم نقل اخبار در منابع تاریخی است. افزون بر آن، زندگی امام جواد (ع) چندان طولانی نبوده است که اخبار فراوانی هم از آن در دسترس ما قرار گیرد.

 گفتنی است، زمانی که امام رضا (ع) به خراسان برده شد، هیچ یک از اعضای خانواده خود را به همراه نبرد و در آنجا تنها زندگی می کرد و از اخبار مربوط به شهادت امام رضا علیه السلام چنین بر می آید که امام جواد (ع) آن هنگام در مدینه اقامت داشت و تنها برای غسل پدر و اقامه نماز به آن حضرت در توس حضور یافت.

هنگامی که مأمون بعد از شهادت امام رضا (ع) در سال 204 به بغداد بازگشت، از ناحیه حضرتش اطمینان خاطر پیدا کرده بود، ولی این را می دانست که شیعیان پس از امام رضا (ع) فرزند او را به امامت خواهند پذیرفت و در این صورت خطر همچنان بر جای خود خواهد ماند. او سیاست کنترل امام کاظم (ع) توسط پدرش را- که او را به بغداد آورده و زندانی کرده بود- به یاد داشت و با الهام از این سیاست، همین رفتار را با امام رضا (ع) در پیش گرفت، ولی با ظاهری آراسته و فریبکارانه، به گونه ای که می کوشید نه تنها در ظاهر امر مسأله زندان و مانند آن در کار نباشد، بلکه با برخورد دوستانه، چنین تبلیغ شود که او علاقه و محبت ویژه نیز به ایشان دارد. اینک نوبت امام جواد (ع) فرا رسیده بود تا به نحوی کنترل شود. مأمون برای انجام این هدف، دختر خود را به عقد وی درآورد و او را داماد خود کرد. از همین رهگذر بود که مأمون به راحتی می توانست از طرفی امام را در کنترل خود داشته باشد و از طرف دیگر آمد و شد شیعیان و تماس های آنان را با آن حضرت زیر نظر بگیرد.

بر اساس برخی نقل ها، مأمون پس از ورود به بغداد- در سال 204- بلافاصله امام جواد(ع) را از مدینه به بغداد فراخواند.(1) افزون بر این، مأمون متهم بود که امام رضا(ع) را به شهادت رسانده است. اکنون می بایست با فرزند وی به گونه ای رفتار کند که از آن اتهام نیز مبرّی شود.

از روایتی که شیخ مفید از ریان بن شبیب نقل کرده، چنین بر می آید: موقعی که مأمون تصمیم به ازدواج ام فضل با امام جواد (ع) گرفت، عباسیان برآشفتند؛ زیرا ترس آن داشتند که پس از مأمون، خلافت به خاندان علوی برگردد، چنانکه درباره امام رضا (ع) هم به سختی دچار همین نگرانی شده بودند.(2) ولی به طوری که از دو روایت فوق برمی آید، آنان مخالفت خود را به گونه دیگری وانمود کرده و گفتند: دختر خود را به ازدواج کودکی درمی آورد که :" لَم یتَفَقَّهُ فی دینِ الله ولا یعرف حلاله من حرامه ولا فرضاً من سنّته"؛کودکی که تفقه در دین خدا ندارد، حلال را از حرام تشخیص نمی دهد و واجب را از مستحب باز نمی شناسد.

مأمون در مقابل این برخورد، مجلسی برپا کرد و امام جواد (ع) را به مناظره علمی با یحیی بن اکثم، بزرگترین دانشمند و فقیه سنی آن عصر، فراخواند تا بدین وسیله مخالفان و اعتراض کنندگان عباسی را به اشتباه خود آگاه کند.(3) این در حالی بود که بنا به این دو روایت، هنگام عقد ازدواج ام فضل با امام جواد (ع) هنوز به آن حضرت " صبی" اطلاق می شده است.

احادیث امام نهم حضرت جواد الائمه(ع)

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : ثَلاثُ خِصال تَجْتَلِبُ بِهِنَّ الْمَحَبَّةُ: الاْنْصافُ فِی الْمُعاشَرَةِ، وَ الْمُواساةُ فِی الشِّدِّةِ، وَ الاْنْطِواعُ وَ الرُّجُوعُ إلی قَلْب سَلیم.
«کشف الغمّه، ج 2، ص 349»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: سه خصلت جلب محبّت می کند: انصاف در معاشرت با مردم، همدردی در مشکلات آن ها، همراه و همدم شدن با معنویات.

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : التَّوْبَةُ عَلی أرْبَع دَعائِم: نَدَمٌ بِالْقَلْبِ، وَاسْتِغْفارٌ بِاللِّسانِ، وَ عَمَلٌ بِالْجَوارِحِ، وَ عَزْمٌ أنْ لایَعُودَ.
«ارشاد القلوب دیلمی، ص 160»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: شرایط پذیرش توبه چهار چیز است: پشیمانی قلبی، استغفار با زبان، جبران کردن گناه ـ نسبت به همان گناه حقّ الله و یا حقّ النّاس ـ، تصمیم جدّی بر این که دیگر مرتکب آن گناه نشود.


قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : ثَلاثٌ مِنْ عَمَلِ الاْبْرارِ: إقامَةُ الْفَرائِض، وَاجْتِنابُ الْمَحارِم، واحْتِراسٌ مِنَ الْغَفْلَةِ فِی الدّین.
امام جواد - علیه السلام - فرمود: سه چیز از کارهای نیکان است: انجام واجبات الهی، ترک و دوری از گناهان، مواظبت و رعایت مسائل و احکام دین.


قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : وَ حَقیقَةُ الاْدَبِ: اِجْتِماعُ خِصالِ الْخیْرِ، وَ تَجافی خِصالِ الشَّرِ، وَ بِالاْدَبِ یَبْلُغُ الرَّجُلُ الْمَکارِمَ الاْخْلاقِ فِی الدُّنْیا وَ الاْخِرَةِ، وَ یَصِلُ بِهِ اِلَی الْجَنَّةِ.
«ارشاد القلوب دیلمی، ص 160»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: حقیقت ادب و تربیت عبارت است از: دارا بودن خصلت های خوب، خالی بودن از صفات زشت و ناپسند. انسان به وسیله أدب - در دنیا و آخرت - به کمالات اخلاقی می رسد; و نیز با رعایت أدب نیل به بهشت می یابد.


قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : إنَّ بَیْنَ جَبَلَی طُوس قَبْضَةٌ قُبِضَتْ مِنَ الْجَنَّةِ، مَنْ دَخَلَها کانَ آمِناً یَوْمَ الْقِیامَةِ مِنَ النّار.
«عیون اخبارالرّضا - علیه السلام -، ج 2، ص 256، ح 6»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: همانا بین دو سمت شهر طوس قطعه ای می باشد که از بهشت گرفته شده است، هر که داخل آن شود ـ و با معرفت زیارت کند ـ، روز قیامت از آتش در أمان خواهد بود.


قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : مَنْ زارَ قَبْرَ عَمَّتی بِقُمْ، فَلَهُ الْجَنَّتهُ.
«کامل الزیارات، ص 536، ح 827»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: هرکس قبر عمّه ام ـ حضرت معصومه سلام الله علیها ـ را با علاقه و معرفت در قم زیارت کند، أهل بهشت خواهد بود.


قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : مَنْ زارَ قَبْرَ أخیهِ الْمُؤْمِنِ فَجَلَسَ عِنْدَ قَبْرِهِ وَاسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ وَ وَضَعَ یَدَهُ عَلَی الْقَبْرِ وَقَرَءَ:
«إنّاأنْزَلْناهُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» سَبْعَ مَرّات، أمِنَ مِنَ الْفَزَعَ الاْکْبَرِ.
«اختیار معرفة الرّجال، ص 564، ح 1066»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: هرکس بر بالین قبر مؤمنی حضور یابد و رو به قبله بنشیند و دست خود را روی قبر بگذارد و هفت مرتبه سوره مبارکه :
«إنّا أنزلناه» را بخواند از شداید و سختیهای صحرای محشر در أمان قرار می گیرد.


قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : ثَلاثٌ یَبْلُغْنَ بِالْعَبْدِ رِضْوانَ اللّهِ: کَثْرَةُ الاْسْتِغْفارِ، وَ خَفْضِ الْجْانِبِ، وَ کَثْرَةِ الصَّدَقَةَ.
«کشف الغمّة، ج 2، ص 349»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: سه چیز، سبب رسیدن به رضوان خدای متعال می باشد: نسبت به گناهان و خطاها، زیاد استغفار و اظهار ندامت کردن. اهل تواضع کردن و فروتن بودن. صدقه و کارهای خیر بسیار انجام دادن.


قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : الْعامِلُ بِالظُّلْمِ، وَالْمُعینُ لَهُ، وَالرّاضی بِهِ شُرَکاءٌ.
«کشف الغمّة، ج 2، ص 348»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: انجام دهنده ظلم، کمک دهنده ظلم و کسی که راضی به ظلم باشد، هر سه شریک خواهند بود.


قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : التَّواضُعُ زینَةُ الْحَسَبِ، وَالْفَصاحَةُ زینَةُ الْکَلامِ، وَ الْعَدْلُ زینَةُ الاْیمانِ، وَالسَّکینَةُ زینَةُ الْعِبادَةِ، وَالْحِفْظُ زینُةُ الرِّوایَةِ.
«کشف الغمّة، ج 2، ص 347»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: تواضع و فروتنی زینت بخش حسب و شرف، فصاحت زینت بخش کلام، عدالت زینت بخش ایمان و اعتقادات، وقار و ادب زینت بخش اعمال و عبادات; و دقّت در ضبط و حفظ آن، زینت بخش نقل روایت و سخن می باشد.

حضرت امام محمد تقی جوادالأئمه (ع )

 

امام نهم شیعیان حضرت جواد (ع ) در سال 195هجری در مدینه ولادت یافت . 

نام نامی اش محمد معروف به جواد و تقی است .

القاب دیگری مانند : رضی و متقی نیز داشته ، ولی تقی از همه معروفتر می باشد . مادر گرامی اش سبیکه یا خیزران است که این دو نام در تاریخ زندگی آن حضرت ثبت است .

امام محمد تقی (ع ) هنگام وفات پدر 8 ساله بود . پس از شهادت جانگداز حضرت رضا علیه السلام در اواخر ماه صفر سال 203ه مقام امامت به فرزند ارجمندش حضرت جوادالأئمه (ع ) انتقال یافت . 

مأمون خلیفه عباسی که همچون سایر خلفای بنی عباس از پیشرفت معنوی و نفوذ باطنی امامان معصوم و گسترش فضایل آنها در بین مردم هراس داشت ، سعی کرد ابن الرضا را تحت مراقبت خاص خویش قرار دهد . 

" از اینجا بود که مأمون نخستین کاری که کرد ، دختر خویش ام الفضل را به ازدواج حضرت امام جواد (ع ) درآورد ، تا مراقبی دایمی و از درون خانه ، بر امام گمارده باشد . رنجهای دایمی که امام جواد (ع ) از ناحیه این مأمور خانگی برده است ، در تاریخ معروف است " .

از روشهایی که مأمون در مورد حضرت رضا (ع ) به کار می بست ، تشکیل مجالس بحث و مناظره بود .

مأمون و بعد معتصم عباسی می خواستند از این راه - به گمان باطل خود - امام (ع ) را در تنگنا قرار دهند .

در مورد فرزندش حضرت جواد (ع ) نیز چنین روشی را به کار بستند . به خصوص که در آغاز امامت هنوز سنی از عمر امام جواد (ع ) نگذشته بود . مأمون نمی دانست که مقام ولایت و امامت که موهبتی است الهی ، بستگی به کمی و زیادی سالهای عمر ندارد .
باری ، حضرت جواد (ع ) با عمر کوتاه خود که همچون نوگل بهاران زودگذر بود ، و در دوره ای که فرقه های مختلف اسلامی و غیر اسلامی در میدان رشد و نمو یافته بودند و دانشمندان بزرگی در این دوران ، زندگی می کردند و علوم و فنون سایر ملتها پیشرفت نموده و کتابهای زیادی به زبان عربی ترجمه و در دسترس قرار گرفته بود ، با کمی سن وارد بحثهای علمی گردید و با سرمایه خدایی امامت که از سرچشمه ولایت مطلقه و الهام ربانی مایه گرفته بود ، احکام اسلامی را مانند پدران و اجداد بزرگوارش گسترش داد و به تعلیم و ارشاد پرداخت و به مسائل بسیاری پاسخ گفت .

ثبت مفاخر ایرانی به نام کشورهای دیگر

سید جمال الدین اسد آبادی افغانی شد.

دبیرکل بنیاد فردوسی پس از بررسی چگونگی ثبت مفاخر ایرانی، اسلامی در یونسکو گفت: با پیشنهاد افغانستان و پشتیبانی ایران رویداد "یک‌صد و پنجاهمین سالگرد زندگی فعال سید جمال‌الدین اسدآبادی" درفهرست یونسکو ثبت شده اما در این پرونده نام سید جمال الدین اسدآبادی، "سید جمال‌الدین افغانی" درج شده است.

یاسر موحدفرد، دبیرکل بنیاد فردوسی به خبرنگار مهر گفت: پیمایشی که در چگونگی ثبت مفاخر ایرانی اسلامی در سازمان جهانی یونسکو از سال 2004 تا 2011 میلادی از پایگاه مجازی رسمی آن سازمان انجام شده‌، نشان از آن داشته است که همزمان با ثبت رویدادها و مفاخر جهانی در فهرست رویدادهای علمی، فرهنگی و هنری یونسکو در دوسالانه 2005-2004 میلادی از میان 45 رویداد و مفاخر ثبت شده نامی از ایران دیده نمی‌شود.

وی گفت: در دوسالانه 2007-2006 میلادی با آنکه ثبت رویدادهای مشارکتی مفاخر ایرانی اسلامی به انجام رسیده اما بازهم نامی از ایران آورده نشده است در این دوسالانه "هشتصدمین زادسال مولوی" با نام "مولانا جلال‌الدین بلخی رومی" به وسیله کشورهای افغانستان، مصر و ترکیه ثبت شده و "ششصدمین سال‌مرگ عبدالرحمن ابن خلدون" توسط کشورهای افغانستان، الجزایر، مصر، مراکش و تونس به ثبت رسیده و "یک‌هزار و سیصدمین زادسال خلیل ابن احمد فراهیدی" از مفاخر ایرانی و مبدع علم عروض به نام کشور عمان، ثبت شده است.

موحدفر بیان کرد: ابن خلدون یک از مفاخر اسلامی هست منتها پرونده ششصدمین سال مرگ وی به عنوان یک از مفاخر اسلامی توسط چند کشور به صورت مشترک ثبت شده، اما ایران در این پرونده ها مشارکت نداشته است. این مشارکت با کشورهای دیگر به دلیل تاثیرگذاری مفاخر در کشورهای مختلف بوده است به عنوان مثال در بحث ثبت مولانا چند کشور از جمله مصر عنوان کرده که ما هم آثاری از مولانا داریم که تاثیرگذار بوده است.

وی بیان کرد: در دوسالانه 2009-2008 میلادی، خوشبختانه ایران دو رویداد "نهصد و پنجاهمین زادسال امام محمد غزالی" و "چهارصدمین سال‌مرگ شیخ بهایی" را به ثبت رسانده است؛ با این حال پیشنهادهای کشور افغانستان با پشتیبانی ایران دو رویداد "یک‌صد و پنجاهمین سالگرد زندگی فعال سید جمال‌الدین اسدآبادی" با نام "سید جمال‌الدین افغانی" و "هشتصد و پنجاهمین سال‌مرگ سنایی غزنوی" بوده که به نام این کشور به ثبت رسانده شده و نیز پیشنهاد کشور تاجیکستان با پشتیبانی کشورهای ایران، افغانستان و قزاقستان، ثبت رویداد "یک‌هزار و یک‌صد و پنجاهمین زادسال ابوعبداله رودکی" بوده که به نام تاجیکستان به انجام رسیده است.

«آیت‌الله شاه آبادی»، عالمی که از نظر «روح‌الله» لطیف‌ترین روح را داشت

معرفی‌ مفاخر و بزرگان شیعه/

«آیت‌الله شاه آبادی»، عالمی که از نظر «روح‌الله» لطیف‌ترین روح را داشت

استاد مطهری می‌‌گفت: من هرگز از حضرت امام نشنیدم که اسم مرحوم شاه‌آبادی را بیاورند و دنباله‌اش «روحی فداه» را نگویند.

در ادامه به معرفی  «آیت الله محمدعلی شاه آبادی»  از مفاخر و بزرگان شیعه، می‌‌‌‌پردازیم.

 ولادت

آیت الله محمدعلی شاه‌ آبادی، فقیه، حکیم و عارف بزرگ شیعه و اسلام، در سال 1292 قمری در محله حسین آباد اصفهان در خانه آیت‌الله میرزا محمدجواد اصفهانی بیدآبادی به دنیا آمد.

آیت‌الله بیدآبادی که خود فقیهی وارسته بود به تربیت فرزندانش همت و توجّه فوق‌العاده‌‎ای داشت و به برکت همین تلاش، فرزندانش هر یک چون ستاره‎ای تابناک بر تارک حوزه‎های علمیه درخشیدند.

تحصیلات

محمدعلی، مقدمات علوم را نزد پدر آموخت و آنگاه در کلاس درس برادر بزگترش (شیخ احمد مجتهد) که یکی از اساتید معروف آن روز اصفهان بود حاضر شد و چون به دهمین بهار عمر قدم نهاد در درس آیت الله میرزا هاشم خوانساری (نویسنده کتاب مبانی الاصول) شرکت کرد و معلم درس ریاضیات وی نیز آقا میرزا عبدالرزاق سرتیپ بود.

در سال 1304 ق. ناصرالدین شاه قاجار، آیت‌الله بیدآبادی را به همراه دو فرزندش محمدعلی و علی محمد به ترهان تبعید کرد و محمدعلی میرزا حسن آشتیانی - که خود از شاگردان بزرگ آیت الله شیخ مرتضی انصاری بود - شرکت نمود و فطرت توحیدی و عشق به شناخت معارف الهی او را به درس فلسفه حکیم بزرگ میرزا ابوالحسن جلوه مشتاق ساخت.

زندگینامه امام حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام)

مقدمه:

امام علی ‌بن موسی‌الرضا (علیه السلام) هشتمین امام شیعیان از سلاله پاک رسول خدا و هشتمین جانشین پیامبر مکرم اسلام می‌باشند.

ایشان در سن 35 سالگی عهده‌دار مسئولیت امامت و رهبری شیعیان گردیدند و حیات ایشان مقارن بود با خلافت خلفای عباسی که سختی‌ها و رنج بسیاری را بر امام رواداشتند و سر انجام مأمون عباسی ایشان را در سن 55 سالگی به شهادت رساند. در این نوشته به طور خلاصه، بعضی از ابعاد زندگانی آن حضرت را بررسی می‌نماییم.

 

نام، لقب و کنیه امام:

نام مبارک ایشان علی و کنیه آن حضرت ابوالحسن و مشهورترین لقب ایشان "رضا" به معنای "خشنودی" می‌باشد. امام محمد تقی (علیه السلام) امام نهم و فرزند ایشان سبب نامیده شدن آن حضرت به این لقب را اینگونه نقل می‌فرمایند: "خداوند او را رضا لقب نهاد زیرا خداوند در آسمان و رسول خدا و ائمه اطهار در زمین از او خشنود بوده‌اند و ایشان را برای امامت پسندیده‌اند و همینطور (به خاطر خلق و خوی نیکوی امام) هم دوستان و نزدیکان و هم دشمنان از ایشان راضی و خشنود بود‌ند."

یکی از القاب مشهور حضرت "عالم آل محمد" است. این لقب نشانگر ظهور علم و دانش ایشان می‌باشد. جلسات مناظره متعددی که امام با دانشمندان بزرگ عصر خویش، بویژه علمای ادیان مختلف انجام داد و در همه آنها با سربلندی تمام بیرون آمد دلیل کوچکی بر این سخن است، که قسمتی از این مناظرات در بخش "جنبه علمی امام" آمده است. این توانایی و برتری امام، در تسلط بر علوم یکی از دلایل امامت ایشان می‌باشد و با تأمل در سخنان امام در این مناظرات، کاملاً این مطلب روشن می‌گردد که این علوم جز از یک منبع وابسته به الهام و وحی نمی‌تواند سرچشمه گرفته باشد.

 

پدر و مادر امام:

پدر بزرگوار ایشان امام موسی کاظم (علیه السلام) پیشوای هفتم شیعیان بودند که در سال 183 ﻫ.ق. به دست هارون عباسی به شهادت رسیدند و مادر گرامیشان "نجمه" نام داشت.

 

تولد امام:

حضرت رضا (علیه السلام) در یازدهم ذیقعدﺓ الحرام سال 148 هجری در مدینه منوره دیده به جهان گشودند. از قول مادر ایشان نقل شده است که: "هنگامی‌که به حضرتش حامله شدم به هیچ وجه ثقل حمل را در خود حس نمی‌کردم و وقتی به خواب می‌رفتم، صدای تسبیح و تمجید حق تعالی و ذکر "لااله‌الاالله" را از شکم خود می‌شنیدم، اما چون بیدار می‌شدم دیگر صدایی بگوش نمی‌رسید. هنگامی‌که وضع حمل انجام شد، نوزاد دو دستش را به زمین نهاد و سرش را به سوی آسمان بلند کرد و لبانش را تکان می‌داد؛ گویی چیزی می‌گفت."⁽²⁾

 نظیر این واقعه، هنگام تولد دیگر ائمه و بعضی از پیامبران الهی نیز نقل شده است، از جمله حضرت عیسی که به اراده الهی در اوان تولد، در گهواره لب به سخن گشوده و با مردم سخن گفتند که شرح این ماجرا در قرآن کریم آمده است.⁽³⁾

 

زندگی امام در مدینه:

حضرت رضا (علیه السلام) تا قبل از هجرت به مرو در مدینه زادگاهشان، ساکن بودند و در آنجا در جوار مدفن پاک رسول خدا و اجداد طاهرینشان به هدایت مردم و تبیین معارف دینی و سیره نبوی می‌پرداختند. مردم مدینه نیز بسیار امام را دوست می‌داشتند و به ایشان همچون پدری مهربان می‌نگریستند. تا قبل از این سفر، با اینکه امام بیشتر سالهای عمرش را در مدینه گذرانده بود، اما در سراسر مملکت اسلامی پیروان بسیاری داشت که گوش به فرمان اوامر امام بودند.

 امام در گفتگویی که با مأمون درباره ولایت عهدی داشتند، در این باره این گونه می‌فرمایند: "همانا ولایت عهدی هیچ امتیازی را بر من نیفزود. هنگامی که من در مدینه بودم فرمان من در شرق و غرب نافذ بود و اگر از کوچه‌های شهر مدینه عبور می‌کردم، عزیرتر از من کسی نبود. مردم پیوسته حاجاتشان را نزد من می‌آوردند و کسی نبود که بتوانم نیاز او را برآورده سازم مگر اینکه این کار را انجام می‌دادم و مردم به چشم عزیز و بزرگ خویش، به من مى‌نگریستند."

 

امامت حضرت رضا (علیه السلام):

امامت و وصایت حضرت رضا (علیه السلام) بارها توسط پدر بزرگوار و اجداد طاهرینشان و رسول اکرم (صلی الله و علیه و اله) اعلام شده بود. به خصوص امام کاظم (علیه السلام) بارها در حضور مردم ایشان را به عنوان وصی و امام بعد از خویش معرفی کرده بودند که به نمونه‌ای از آنها اشاره می‌نماییم.

 یکی از یاران امام موسی کاظم (علیه السلام) می‌گوید: «ما شصت نفر بودیم که موسی بن‌جعفر به جمع ما وارد شد و دست فرزندش علی در دست او بود. فرمود: "آیا می‌دانید من کیستم؟" گفتم: "تو آقا و بزرگ ما هستی." فرمود: "نام و لقب من را بگویید." گفتم: "شما موسی بن جعفر بن محمد هستید." فرمود: "این که با من است کیست؟" گفتم: "علی بن موسی بن جعفر." فرمود: "پس شهادت دهید او در زندگانی من وکیل من است و بعد از مرگ من وصی من می‌باشد."»⁽⁴⁾ در حدیث مشهوری نیز که جابر از قول نبى ‌اکرم نقل می‌کند امام رضا (علیه السلام) به عنوان هشتمین امام و وصی پیامبر معرفی شده‌اند. امام صادق (علیه السلام) نیز مکرر به امام کاظم می‌فرمودند که "عالم‌ آل محمد از فرزندان تو است و او وصی بعد از تو می‌باشد."